Co dziesięć lat do drzwi użytkowników gospodarstw rolnych puka rachmistrz by przeprowadzić w ich gospodarstwie wywiad bezpoÅ›redni do powszechnego spisu rolnego. Zadaje pytania dotyczÄ…ce gospodarstwa, m.in. użytkowania gruntów, produkcji rolniczej, zarówno tej roÅ›linnej, jak i zwierzÄ™cej, wyposażenia w maszyny rolnicze, liczby pracujÄ…cych i czasu poÅ›wiÄ™canego na pracÄ™ w gospodarstwie rolnym. Dawniej odpowiedzi zapisywaÅ‚ na papierowym, a podczas ostatniego spisu - w roku 2010 - na elektronicznym formularzu.
W zmieniajÄ…cym siÄ™ Å›wiecie zmieniajÄ… siÄ™ także metody zbierania danych statystycznych, coraz częściej powtarzalne i mozolne dziaÅ‚ania czÅ‚owieka (zapisywanie rÄ™czne pozyskiwanych w spisie informacji na formularzu papierowym) może zastÄ…pić komputer i odpowiednie oprogramowanie, które nie tylko zwiÄ™kszajÄ… bezpieczeÅ„stwo przekazywanych danych, pozwalajÄ… na ich zbieranie od wielkiej liczby uczestników badaÅ„ jednoczeÅ›nie, obniżajÄ… koszty, skracajÄ… czas od zebrania do udostÄ™pnienia informacji w formie baz danych i opracowaÅ„ statystycznych, ale także majÄ… istotny pozytywny wpÅ‚yw na Å›rodowisko. OczywiÅ›cie zmienia siÄ™ także polskie rolnictwo. Tutaj też widać automatyzacjÄ™ - coraz częściej rolników zastÄ™pujÄ… zaawansowane maszyny wyposażone w komputery do zbierania i analizowania danych z gospodarstwa, wspierajÄ…c rolników w podejmowaniu decyzji. Coraz wiÄ™cej czynnoÅ›ci sterowanych jest przez specjalistyczne oprogramowanie, a informacje o produkcji rolniczej zapisywane sÄ… w bazach danych.
Użytkownicy gospodarstw rolnych, którzy uczestniczyli w spisie 10 lat temu pamiÄ™tajÄ… zapewne, że poza osobistym kontaktem z rachmistrzem spisowym w gospodarstwie rolnym, badanie przeprowadzane byÅ‚o także w formie wywiadu telefonicznego, gdy ankieter dzwoniÅ‚ do rolników i zadawaÅ‚ pytania, a odpowiedzi zapisywaÅ‚ na komputerze. Już wtedy dostÄ™pna byÅ‚a także forma samospisu przez internet, czyli taka gdzie to użytkownik gospodarstwa rolnego, sam poprzez stronÄ™ internetowÄ…, dokonywaÅ‚ zapisu danych na formularzu badania.
Minęło 10 lat, podczas których udoskonalono metodÄ™ samospisu, wiÄ™kszość badaÅ„ gospodarczych przedsiÄ™biorstw realizowanych przez statystykÄ™ publicznÄ… wykorzystuje tzw. portal sprawozdawczy GUS. Zatem także badania rolnicze mogÄ… i powinny iść z duchem czasu. W tym roku dodatkowo, pandemia koronawirusa COVID-19 może sprawić, że bezpoÅ›redni kontakt z rachmistrzem spisowym podczas jego wizyty w gospodarstwie rolnym nie bÄ™dzie już możliwy. W tej sytuacji podstawowymi formami udziaÅ‚u w spisie rolnym jest samospis przez internet i wywiad telefoniczny.
Co zatem zrobić, by zrealizować obowiÄ…zek naÅ‚ożony na użytkowników gospodarstw rolnych ustawÄ…?
Rolnicy posiadajÄ…cy dostÄ™p do komputera (ale może być też smartfon lub tablet) z dostÄ™pem do internetu powinni wybrać metodÄ™ samospisu przez internet, która posiada szereg zalet: użytkownik gospodarstwa rolnego może wziąć udziaÅ‚ w badaniu w wygodnym dla siebie momencie (wczeÅ›nie rano, w przerwie na kawÄ™ lub nawet w nocy), można przerwać wypeÅ‚nianie formularza i wrócić do niego w ciÄ…gu 14 dni, można cofnąć siÄ™ do pytaÅ„, na które już odpowiedzieliÅ›my i poprawić dane, jeÅ›li mamy wÄ…tpliwoÅ›ci lub pamięć nas zawodzi. Możemy dopytać domowników lub wspóÅ‚pracowników bez presji czasu (jeÅ›li aplikacja wykryje brak aktywnoÅ›ci to po 30 minutach po prostu nas wyloguje zapisujÄ…c udzielone już odpowiedzi). Pytania opatrzone sÄ… wyjaÅ›nieniami, definicjami i dodatkowymi informacjami, np. stanu na jaki dzieÅ„ lub jakiego okresu dotyczÄ…. Dane przesyÅ‚ane sÄ… bezpoÅ›rednio na serwer, a wiÄ™c zupeÅ‚nie bezpieczne. Samospisu przez internet można dokonać do 30 listopada br.
Co zatem trzeba zrobić? Przede wszystkim należy:
Użytkownik gospodarstwa indywidualnego może siÄ™ zalogować podajÄ…c swój PESEL oraz jeden z numerów identyfikacyjnych wykorzystywanych w systemach administracji publicznej (numer gospodarstwa rolnego wydrukowany w liÅ›cie informacyjnym Prezesa GUS lub numer identyfikacyjny w ewidencji producentów ARIMR), przy tym użytkownik sam decyduje, który z numerów identyfikacyjnych wykorzysta do logowania w aplikacji samospisu. Można też skorzystać z usÅ‚ugi krajowego wÄ™zÅ‚a identyfikacji elektronicznej i zalogować siÄ™ poprzez: Profil Zaufany, e-dowód lub konta niektórych banków. Ważne by wybrać najwygodniejszÄ… dla nas formÄ™ logowania już za pierwszym razem, bowiem jeÅ›li przerwiemy wypeÅ‚nianie formularza, ponowne logowanie odbÄ™dzie siÄ™ tÄ… samÄ… drogÄ…. Firmy lub organizacje wykorzystujÄ… do logowania w aplikacji spisowej swój identyfikator i hasÅ‚o z portalu sprawozdawczego GUS.
Interfejs aplikacji jest przejrzysty, intuicyjny i jednolity dla caÅ‚ego formularza. Znajdziemy w nim wszystkie niezbÄ™dne informacje oraz wskaźnik postÄ™pu samospisywania siÄ™. Inteligentny formularz elektroniczny zasygnalizuje bÅ‚Ä™dy, które bÄ™dzie należaÅ‚o poprawić, aby przejść do kolejnych pytaÅ„ i ostrzeżenia, gdy np. pominiemy pytanie nieobowiÄ…zkowe. WyÅ›wietlone ostrzeżenia pozwalajÄ… nam na kontynuacjÄ™ pracy na formularzu spisowym, ale zasygnalizujÄ… konieczność zwrócenia uwagi na pominiÄ™te części. JeÅ›li formularz zostanie wypeÅ‚niony poprawnie użytkownik na koniec otrzyma potwierdzenie, że samospis zostaÅ‚ zakoÅ„czony.
Co zrobić gdy nie możemy wypełnić formularza przez internet, w całości lub części?
Na tych spoÅ›ród użytkowników gospodarstw rolnych, którzy z różnych wzglÄ™dów nie mogÄ… lub nie chcÄ… samodzielnie wypeÅ‚nić formularza spisowego na stronie https://spisrolny.gov.pl/ oraz dla tych, którzy napotkajÄ… trudnoÅ›ci w odpowiedzi na pytania formularza już rozpoczÄ™tego, czekajÄ… rachmistrze telefoniczni – dostÄ™pni pod numerem telefonu infolinii 22 279 99 99 (od poniedziaÅ‚ku do niedzieli od 8:00 do 20:00). Nie tylko udzielÄ… oni wszystkich informacji dotyczÄ…cych Powszechnego Spisu Rolnego 2020, ale - jeÅ›li wybierzemy kanaÅ‚ „spisz siÄ™ przez telefon” - przeprowadzÄ… wywiad telefoniczny, a odpowiedzi na pytania spisowe zapiszÄ… w formularzu elektronicznym. W ten sposób także obowiÄ…zek spisowy zostanie zrealizowany.
Co się stanie jeśli użytkownik gospodarstwa rolnego nie weźmie udziału w spisie poprzez samospis przez internet lub telefon?
Od 16 wrzeÅ›nia do 30 listopada br. Powszechny Spis Rolny 2020 prowadzić bÄ™dÄ… rachmistrze telefoniczni, którzy dzwonić bÄ™dÄ… do użytkowników gospodarstw rolnych w celu przeprowadzenia wywiadu telefonicznego. Sposób realizacji badania bÄ™dzie podobny jak w przypadku samospisu przez telefon, z wykorzystaniem infolinii, jednak w tym przypadku kontakt z gospodarstwem rolnym inicjować bÄ™dzie rachmistrz. JeÅ›li rolnik nie zrealizowaÅ‚ badania przez internet do chwili telefonu od rachmistrza, nie rozpoczÄ…Å‚ wypeÅ‚niania formularza spisowego, lub jeÅ›li od rozpoczÄ™cia pracy z formularzem upÅ‚ynęło 14 dni – nie może odmówić rachmistrzowi odpowiedzi na pytania spisowe. UdziaÅ‚ w spisie jest obowiÄ…zkowy, rolnik ma prawo wyboru formy swojego udziaÅ‚u w badaniu, ale jedynie do czasu kontaktu z rachmistrzem telefonicznym lub terenowym. Ustawa o powszechnym spisie rolnym 2020 przewiduje także udziaÅ‚ w badaniu rachmistrzów terenowych, zbierajÄ…cych dane poprzez wywiady bezpoÅ›rednie z użytkownikami gospodarstw rolnych. Powinni oni rozpocząć pracÄ™ 1 października br., jednak uruchomienie tego kanaÅ‚u zbierania danych bÄ™dzie zależaÅ‚o od sytuacji epidemicznej kraju lub jego części. Rachmistrze terenowi podejmÄ… swÄ… pracÄ™ tylko jeÅ›li bÄ™dzie to caÅ‚kowicie bezpieczne. W przeciwnym razie doÅ‚Ä…czÄ… oni do grupy rachmistrzów telefonicznych i zrealizujÄ… badanie przez telefon.
